Καλώς ορίσατε
Το Καλλιμάρμαρο μνημείο πεσόντων και αγνοουμένων της Ξυλοφάγου διεκπαιρεώθηκε το 2022 τα εγκαίνια του οποίου τελέστηκαν στις 21 Οκτωβρίου 2023 από τον Υπουργό Άμυνας Μ. Γιωργάλλα εκ μέρους του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.
Το μνημείο αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής τών εύψυχων νέων συγχωριανών μας που έδωσαν τη ζωή τους ή που η τύχη τους δεν εξακριβώθηκε ακόμα τόσο από τις μάχες της Τηλλυρίας του 1964 όσο και από τη τουρκική εισβολή του 1974.
Τιμή και Δόξα στους
Μιχαλάκη Βραχίμη
Νίκο Θεοφάνους
Οι οποίοι έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος στις 8 Αυγούστου 1964 στην Μανσούρα.
Τιμή και Δόξα στους
Ανδρέα Δημητρίου Κατζιή,
Νίκο Ανδρέου Κατζιή, Αντώνη Γερασίμου,
Χριστοφή Ππασιά Πέτρο Λοΐζου, που έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι στην περιοχή του Αγίου Παύλου στις 14 Αυγούστου 1974.
Τιμή και Δόξα στους
Φρίξο Παναγιώτου,
Λοΐζο Χρίστου, Γιωργαλλή Γιωργαλλή,
Κυριάκο Τζιάπρα
Σταύρο Μούσουλλου, και τον Διάκονο Βασίλειο Γιάνακκα, που θυσιάστηκαν υπέρ βωμών και εστιών, υπερασπιζόμενοι το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.
Μαζί με τους πεσόντες της κοινότητας τιμούμε και προσευχόμαστε για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοούμενων συγχωριανών μας Αναστάση Καρατζιά, Θεοφάνη Θεοφάνους και Σταύρου Σταύρου,η τύχη των οποίων παραμένει μέχρι σήμερα αδιακρίβωτη.
Τον κατάλογο των ηρωικώς πεσόντων της κοινότητας μας συμπληρώνουν οι:
Ευθύμιος Ευθυμίου ο οποίος το Σεπτέμβριο του 1975 εν ώρα υπηρεσίας έχασε τη ζωή του.
Χαράλαμπος Χαραλάμπους ο οποίος δολοφονήθηκε άνανδρα τον Μάιο του 1988, ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία σε φυλάκιο του 291 Τάγματος Πεζικού, στην περιοχή της Αθηένου.
Το μνημείο φιλοτέχνησε ο γλύπτης Αλέξανδρος Σάντης.
Αποτελείται από γλυπτική σύνθεση με το άγαλμα γυναικείας μορφής συμβολίζοντας την ελευθερία η οποία χαιρετά και με το άλλο χέρι κρατά δάφνινο στεφάνι.
Μπροστά από το άγαλμα , σε μαρμάρινη κλινη κείτεται πεσών αγωνιστής χωρίς ρούχα αλλά με ρηγμένο ένα ιμάτιο παραπέμποντας στην αποκαθήλωση τονίζοντας το θρησκευτικό στοιχείο.
Εκατέρωθεν της σύνθεσης στα τοιχεία προβάλλουν βαθιές ανάγλυφες συνθέσεις των πεσόντων και αγνοουμένων της κοινότητας. Κοντά στις μορφές είναι χαραγμένα καθέτως τα ονόματα των πεσόντων και αγνοουμένων.